Risicothema 3: Fiets

Fietsers zijn een risico in de gemeente Someren vanwege het grote aandeel in aantallen én slachtoffers in combinatie met de beperkte inrichting van fietsvoorzieningen in het buitengebied.

Het inwonersaantal van de gemeente Someren is groeiende. Het kennisnetwerk SPV heeft als uitgangspunt dat elke inwoner een fietser is. Dat maakt dat het aantal fietsers in de gemeente Someren toeneemt. De kwaliteit van de inrichting van wegen in het fietsnetwerk is goed. De door de gemeente benoemde wegen zijn voorzien van vrijliggende fietspaden, voldoende breed, voorrangskruispunten en er zijn geen obstakels. Someren kent echter ook veel (recreatieve) fietsers in het buitengebied. Juist in deze gebieden voldoet de inrichting van de wegen niet (zie risicothema 1: 60 km/u gebieden).

Het aandeel letselslachtoffers op de fiets is ca. 17%. Dit aandeel is laag in vergelijking tot Heeze-Leende en Cranendonck, maar is binnen de gemeente wel het hoogste aandeel na de letselslachtoffers met de personenauto. De meeste fietsslachtoffers met letsel vallen buiten de bebouwde kom (12), voornamelijk op wegvakken (9) van 60 km/u wegen. De fietsslachtoffers die binnen de bebouwde kom vallen, concentreren zich voornamelijk in de kern Someren. De meeste fietsslachtoffers vallen in de leeftijdscategorie 60-69 jaar (5), gevolgd door 70+ (4). Dit betekent dat ouderen een groot aandeel hebben in de fietsongevallen.

Figuur 3: Fietsongevallen gemeente Someren (VIA, 2014-2019)’

Het aandeel fietsongevallen is in werkelijkheid altijd hoger omdat veel van deze ongevallen, met name enkelvoudig, niet (goed) worden geregistreerd. VeiligheidNL geeft meer inzicht in de fietsongevallen in Brabant, wat ook van toepassing is op de gemeente Someren:

  • Kinderen: 27% botsing met voertuig, waarvan 18% met een rijdende fiets. 73% enkelvoudig. 12% oorzaak gedrag ander, 11% door de toestand van de weg, 18% weersomstandigheden, 46% eigen gedrag en 19% zelf afgeleid.

  • Jongeren: 50% botsing met voertuig, waarvan 19% met fiets en 18% met auto. 42% enkelvoudig. 46% gedrag van een ander, 38% eigen gedrag, 23% zelf afgeleid, 3% alcohol, 7% weersomstandigheden en 40% toestand van de weg

  • Volwassenen: 70% enkelvoudig, 25% botsing met voertuig waarvan 6% met fiets en 10% met auto. 36% door gedrag ander, 39% eigen gedrag, 17% zelf afgeleid, 13% conditie waarvan 8% alcohol, 22% weersomstandigheden en 43% toestand van de weg.

  • Senioren: 67% enkelvoudig, 26% botsing met voertuig waarvan 14% met auto en 7% met fiets. 31% gedrag ander, 45% eigen gedrag, 12% zelf afgeleid, 12% conditie, 14% weersomstandigheden en 26% toestand van de weg.

  • Racefietsers: 42% enkelvoudig, 46% botsing met voertuig, waarvan 23% met wielrenner en 14% auto. 49% gedrag ander, 32% eigen gedrag, 8% afgeleid, 23% weersomstandigheden en 35% toestand van de weg

Wat betreft lichtvoering van fietsers (I&W, 2018) is voor Roosendaal, in het onderzoek de enige Brabantse gemeente, bekend dat circa 66% van de fietsers hier voor- en achterlicht voert. Dit is tevens het landelijk gemiddelde. Het is aannemelijk dat het percentage voor Someren rond het landelijk gemiddelde ligt. Gekeken naar doelgroepen dan zien we dat 54% van de jongeren tot 18 jaar voert licht, tegenover 84% van de 50-plussers. Lichtvoering is dus een aandachtspunt voor de gemeente Someren, met name onder jongeren.